Co to jest zgaga i jakie są jej przyczyny?
1 czerwca 2023Zgaga jest powszechnym objawem, który może dotknąć każdego z nas w pewnym momencie życia. To uczucie palenia i dyskomfortu w okolicy przełyku, które często jest wynikiem refluksu żołądkowo-przełykowego. Przyczyną zgagi jest cofanie się kwasów żołądkowych z żołądka do przełyku, powodując podrażnienie i pieczenie. Jednak zgaga może być również objawem poważniejszych schorzeń, takich jak choroba refluksowa przełyku czy wrzodziejące zapalenie przełyku.
Objawy zgagi i jak ją rozpoznać?
Zgaga objawia się uczuciem pieczenia w okolicy mostka, które może promieniować do gardła. Często występuje po posiłku, zwłaszcza po spożyciu dużych ilości tłustych, pikantnych lub kwasowych potraw, alkoholu, kawy czy czekolady. Oprócz pieczenia, osoby zmagające się z zgagą mogą odczuwać dyskomfort w przełyku, odbijanie, uczucie pełności w żołądku, a nawet ból w klatce piersiowej, który może przypominać objawy zawału serca.
Rozpoznanie zgagi opiera się na charakterystycznych objawach i wywiadzie medycznym. Jeśli zgaga jest uporczywa, nasilająca się lub towarzyszą jej inne niepokojące objawy, konieczne może być przeprowadzenie dodatkowych badań diagnostycznych, takich jak gastroskopia czy pH-metria przełyku.
Czynniki ryzyka i przyczyny zgagi
Zgaga może być spowodowana przez szereg czynników ryzyka i przyczyn. Oto niektóre z nich:
Dieta: Spożywanie tłustych, pikantnych, kwasowych potraw oraz napojów, takich jak alkohol, kawa czy czekolada, może zwiększać ryzyko wystąpienia zgagi.
Otyłość: Nadmierna masa ciała może powodować zwiększone ciśnienie w obrębie jamy brzusznej, co sprzyja cofaniu się treści żołądkowej do przełyku.
Ciąża: Wzrost poziomu hormonów i zmiany anatomiczne w trakcie ciąży mogą sprzyjać wystąpieniu zgagi u niektórych kobiet.
Palenie tytoniu: Nikotyna osłabia dolny zwieracz przełyku, co sprzyja refluksowi żołądkowo-przełykowemu.
Leki: Niektóre leki, takie jak niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ) i leki na nadciśnienie, mogą prowadzić do wystąpienia zgagi jako skutek uboczny.
Jak można złagodzić zgagę?
W przypadku sporadycznej zgagi, można spróbować łagodzić objawy za pomocą pewnych zmian stylu życia i domowych środków:
Unikanie pokarmów i napojów, które nasilają zgagę, takich jak tłuste potrawy, pikantne przyprawy, kawa, alkohol czy czekolada.
Spożywanie mniejszych posiłków, ale częściej, aby zmniejszyć ilość kwasu żołądkowego w żołądku.
Unikanie położenia po jedzeniu poprzez unikanie snu bezpośrednio po posiłku oraz utrzymanie wyprostowanej pozycji przez kilka godzin.
Utrzymywanie prawidłowej wagi poprzez zdrową dietę i regularną aktywność fizyczną.
Unikanie palenia tytoniu, ponieważ nikotyna może nasilać objawy zgagi.
Jeśli te środki nie przynoszą ulgi, istnieją również dostępne leki bez recepty, takie jak leki zobojętniające kwas żołądkowy i inhibitory pompy protonowej, które mogą pomóc w kontrolowaniu zgagi. Ważne jest jednak skonsultowanie się z lekarzem przed rozpoczęciem jakiejkolwiek terapii.
Kiedy zgaga wymaga wizyty u lekarza?
Chociaż zgaga zazwyczaj nie jest poważnym schorzeniem i można ją łagodzić przy użyciu domowych środków, istnieją sytuacje, w których konieczna jest wizyta u lekarza:
Jeśli zgaga jest uporczywa i nie ustępuje po zastosowaniu domowych środków i leków bez recepty.
Jeśli zgaga utrudnia codzienne funkcjonowanie i prowadzi do utraty wagi lub trudności w połykaniu.
Jeśli zgaga towarzyszą inne niepokojące objawy, takie jak krwawienie z przewodu pokarmowego, wymioty, trudności w oddawaniu moczu, ból w klatce piersiowej czy duszności.
Zgaga jest powszechnym objawem, który może wynikać z refluksu żołądkowo-przełykowego, ale także z innych poważniejszych schorzeń. Charakteryzuje się uczuciem palenia i dyskomfortu w okolicy przełyku, a przyczyny mogą być związane z dietą, otyłością, ciążą, paleniem tytoniu i lekami. Można złagodzić zgagę poprzez zmiany stylu życia i domowe środki, ale w przypadku uporczywych objawów lub towarzyszących niepokojących objawów zawsze warto skonsultować się z lekarzem. Pamiętajmy o znaczeniu zdrowej diety, aktywności fizycznej i dbałości o wagę w zapobieganiu zgadze i utrzymaniu zdrowia przewodu pokarmowego.